Wieś leżąca w malowniczej dolinie potoku Janickiego i częściowo dolinie Sanu, między lesistym grzbietem Szałaszyska a podnóżem pasma Gór Słonnych. Lokowana najprawdopodobniej w 1433 roku, jednak pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1436 roku, kiedy to Manasterzec istniał już jako wieś szlachecka w sobieńskich dobrach Kmitów. Jej dzieje ściśle wiążą się z zamkiem Sobień, o tym jednak w dalszej części opisu.

Po Kmitach ziemię tą przejmowali Stadniccy, Mniszchowie, Ossolińscy i Krasiccy. Istniała tu wówczas kopalnia miedzi i malachitu, a następnie żelaza, którego rudę wydobywano do 1820 roku. Miejsce to znajduje się naprzeciw dzisiejszej szkoły podstawowej.

Z kolei w XVIII wieku istniał tu klasztor bazylianów – monastyr, od którego osada wzięła swoją nazwę. Zakon mieścił się na wzgórzu pomiędzy górnym końcem wsi a sąsiednią Bezmiechową. Po jego likwidacji, do 1875 roku zachowała się jeszcze cerkiew pw. Soboru NMP. Natomiast nową, greckokatolicką pw. Przemienienia Pańskiego mieszkańcy wybudowali w latach 1818-1820. Istnieje ona do dziś, od 1968 jako kościół rzymskokatolicki, ale jeszcze w latach 60 użytkowano ją jako magazyn jabłek. To budowla trójdzielna o konstrukcji zrębowej z ośmioboczną baniastą kopułą z latarnią umieszczoną na nawie. Nieopodal świątyni przebiega linia kolejowa z Zagórza do Krościenka zbudowana w 1873 roku wraz z mostem nad potokiem Janickim i prowadzącą do wsi drogą. Nieco dalej cmentarz z niszczejącą niestety XIX-wieczną kaplicą grobową.

Manasterzec, podobnie jak inne miejscowości należące do Gminy Lesko, nie uchronił się od zbrojnych najazdów i okupacji. Podczas najazdu tatarskiego w 1672 roku stracił mieszkańców i niemal całą zabudowę. W czasie okupacji radzieckiej ludność wykorzystywana była do prac przymusowych przy budowie bunkrów i umocnień nadsańskich Linii Mołotowa. Następnie Niemcy przynieśli zagładę miejscowych Żydów w 1942 roku wywożąc ich do obozu w Zasławiu.

We wrześniu 1944 roku wieś po ciężkich walkach wyzwoliła 276. dywizja piechoty pod dowództwem gen. mjra P. Bieżko wchodząca w skład 30. korpusu piechoty 1. Armii Gwardii pod dowództwem gen. płka Aleksandra Greczki. Sukces został jednak okupiony licznymi stratami.

Po wyzwoleniu ludność polska nie mogła spać spokojnie za sprawą bojówek UPA niosącym terror. Szczególnie dotkliwy okazał się napad w 1946 roku po wysiedleniu ludności ukraińskiej na wschód. Wówczas UPA spaliła we wsi wszystkie budynki poukraińskie i polskie, mordując przy tym 12 Polaków. Pozostałym udało się uciec do Leska.

Społeczność dzisiejszego Manasterca to głównie osadnicy z Podhala i z Rzeszowszczyzny.

Nieodłączną częścią wsi jest wzgórze Sobień z ruinami zamku górujące nad doliną Sanu, a wspomniane we wstępie. O Zamku Sobień krąży wiele legend, a tę najważniejszą o Czarnej Damie powinien poznać każdy mieszkaniec i odwiedzający te ziemie. Pierwsza historyczna wzmianka o drewnianej wówczas budowli pochodzi z 1415 r. Zamek powstał w tym miejscu dzięki doskonałym walorom obronnym – wysokie wzgórze w widłach Sanu i jego prawobocznego dopływu Sobienki.

Na przełomie XIII i XIV wieku drewniany przebudowano na murowany w typie średniowiecznej warowni rycerskiej. Początkowo był on własnością królewską. Za czasów Kazimierza Wielkiego dokonano jego umocnień, a po 1389 roku Władysław Jagiełło przekazał warownię zasłużonemu rodowi Kmitów, którzy zgromadzili w tym czasie kilkadziesiąt wsi, głównie w dolinie górnego Sanu, aż po jego źródła. Pod ich pieczą funkcjonował około stulecia, a jego upadek przypisuje się Węgrom, którzy mieli zniszczyć go w 1474 roku podczas najazdu. Nigdy nie został odbudowany, być może dlatego, że niewielki wierzchołek wzgórza skutecznie utrudniał rozbudowę średniowiecznej siedziby.

Pod koniec XV wieku Kmitowie wybudowali zatem nową, większą siedzibę w Lesku i tam się przenieśli. Porzucony Sobień popadł w całkowitą ruinę, której zachowane jeszcze szczątki po kilkuset latach są udostępnione do zwiedzania. Do dnia dzisiejszego zachowały się fragmenty murów budynku mieszkalnego i wieża bramna z zachowaną średniowieczną kamieniarką okien.

Sołtys:
Sopata Kazimierz
telefon: 722 040 024

Rada Sołecka:
Bańczak Zbigniew
Klamerus Augustyn
Książek Franciszek
Pasławski Mateusz
Podsobiński Stanisław
Skiba Stanisław