Przejdź do menu Przejdź do treści Przejdź do danych teleadresowych

Kościół Lesko

Najstarszy w Bieszczadach, gruntownie odrestaurowany kościół parafialny wraz z dzwonnicą to obowiązkowy punkt na turystycznej mapie Leska.

Ufundowany w 1539 roku przez Kmitów – założycieli miasta, budowany do 1555 roku z kamienia, w stylu późnogotyckim, na planie krzyża z dwiema kaplicami tworzącymi ramiona i wieżą od północnego – zachodu.

Pierwotnie był to kościół pw. św. Mikołaja, a od XVII wieku pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Na przestrzeni stuleci wygląd świątyni ulegał zmianom. Z jego początkowych lat zachował się gotycki zrąb podpartych skarpami murów jednonawowego kościoła, w którym w czasie najazdu Szwedów w 1704 r. spłonął dach i zostało ograbione wnętrze. Około połowy XVIII wieku Gotfryd Hoffman - architekt śląski przebudował wnętrze świątyni (w stylu późnobarokowym) i nieco podniósł jej mury.

W 1889 roku nadbudowano wieżę kościelną która przybrała wygląd neoromański. Do budowy wieży użyto piaskowca z kamieniołomu, po którym dziś ostał się Kamień Leski. W 1769 r. w podziemiach kaplicy św. Antoniego został pochowany, śmiertelnie ranny w bitwie pod Hoszowem, konfederat barski Franciszek Pułaski, brat stryjeczny Kazimierza Pułaskiego.

Samo wnętrze świątyni zachwyca wystrojem. W barokowym XVIII – wiecznym ołtarzu głównym osadzonym na czterech kolumnach i dwóch półkolumnach na cokołach, wśród bogatej ornamentyki i rokokowych rzeźb wyróżniają się figury św. Stanisława i Wojciecha – biskupów oraz obraz „Ukrzyżowanie” z XVIII w.

W centralnym punkcie ołtarza znajduje się kopia ikony Matki Bożej Leskiej. Słynie ona łaskami. Jej oryginał zabrali ze sobą na wschód mieszkańcy Leska w czasie przesiedleń w ramach akcji Wisła. Obecnie znajduje się w cerkwi w Stryju na Ukrainie.

W latach 1937-1938 wnętrze kościoła zostało odmalowane przez słynnego artystę lwowskiego prof. Jana Henryka Rosena, który m.in. wykonał malowidła ścienne w katedrze ormiańskiej we Lwowie i w kaplicy w Castel Gandolfo. Dzięki niemu kościół w Lesku otrzymał nową polichromię, a w prezbiterium dwa obrazy: „Chrystus na morzu” i „Hołd Maryi”. Prof. Rosen namalował także herby wszystkich dobroczyńców świątyni.

W leskim kościele warte uwagi jest również alabastrowe popiersie Matki Boskiej – dar dla mieszkańców Leska od doktora Hieronima Kőllera, który będąc szambelanem papieskim miał ją otrzymać od papieża. Rzeźba ta przypisywana jest włoskiemu artyście Franciszkowi Bertniemu. XVI-wieczne sklepienia kolebkowe, krzyżowo-żebrowe i sieciowe,jak i malowidła w bocznych kaplicach, barokowa chrzcielnica z czarnego marmuru, czy drewniana ambona z 1754 roku, to kolejne zabytkowe elementy świątyni, których podczas zwiedzania nie możemy pominąć.

Obok kościoła znajduje się późnobarokowa, murowana dzwonnica z zegarem, której budowę rozpoczęto w 1725 roku, a zakończono po 1765 r. Ufundował ją ksiądz Józef Jaworski. Obecnie w dzwonnicy znajdują się cztery dzwony: „Królowa Polski”, „św. Ignacy”, „św. Antoni” oraz mały dzwon bez imienia.