„Dlaczego się na to zdecydowałem? Ja – Józef Zwonarz, mieszkaniec Leska. Dlaczego ryzykowałem w czasie II wojny światowej utratę życia, własnego i moich najbliższych, ukrywając w piwnicy przez 22 miesiące rodzinę doktora Natana Wallacha..? Bo życie to jedność. Wszyscy, czy to Polak, Żyd, Ukrainiec lub Niemiec czujemy podobnie. Człowieczeństwo to jedność współistnienia na ziemi, tylko czasem ludzie o tym zapominają. Wówczas rodzi się zło, które niszczy człowieka. Nie możemy na to pozwalać, nigdy! Niezależnie od tego, jak bardzo się różnimy i w jakiego Boga wierzymy lub nie. Bo zrodzony na złu demon tak samo wszystkich dotyka cierpieniem. A za zwycięstwem dobra zawsze stoi jedność, a tym samym szczęście człowieka.” - tak w skrócie prezentuje się zapowiedź spektaklu, którego premiera online miała miejsce 27 listopada na stronach Bieszczadzkiego Domu Kultury oraz Gminy Lesko.
„Jedno życie leskie” to niezwykła historia o tragicznym losie Polaków i Żydów w czasie II Wojny Światowej na przykładzie mieszkańca Leska Józefa Zwonarza i rodziny Wallachów. Ta historia, jako jedna z niewielu zakończyła się pozytywnie dzięki bohaterskiej postawie kierowanej niezwykłą empatią do drugiego człowieka. Jej reżyser, scenograf i autor tekstów, a zarazem odtwórca - Jarosław Figura, którego leszczanie poznali przy okazji otwartej w październiku 2020 r. wystawy w leskiej bibliotece, z pewnością wzruszy nie jednego z Was. Piękną lekcję historii dopełni wyjątkowa muzyka, specjalnie skomponowana przez Julię Owczarek.
Spektakl jest kontynuacją wspomnianej wystawy z okazji 550-lecia nadania praw miejskich Lesku, a zarazem zwieńczeniem projektu, na który Bieszczadzki Dom Kultury otrzymał dofinansowanie ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra.
Przeżyj tę niezwykłą, żywą lekcję historii.
Fakty:
Józef Zwonarz ukrywał przed Niemcami Żydów przez ponad 22 miesiące. Najpierw od grudnia 1942 roku zbiegłych z obozu pracy w Zasławiu k. Sanoka: lekarza Natana Wallaha i jego żonę Jafę Wallah, Wkrótce dołączyli do nich bracia Jafy, Pinek i Milek Manasterowie, a od lata 1944 roku również ich siostra Anna. Józef umieścił ich w wykonanej jamie ziemnej (schronie), usytuowanej pod swoim warsztatem ślusarskim, położonym w centralnej części Leska naprzeciw budynku Gestapo.
W 1967 Józef Zwonarz wraz z żoną Franciszką (1908–1971) zostali odznaczeni medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”. Z uwagi na trwającą wojnę na Bliskim Wschodzie otrzymali to wyróżnienie w 1980 roku w Brukseli. 9 lutego 2010 r. ich syn Romuald odebrał w Rzeszowie w imieniu nieżyjących rodziców Krzyże Komandorskie Orderu Odrodzenia Polski z rąk Marii Kaczyńskiej, małżonki prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
Autor:
Jarosław Figura – ur. 08.09.1968 r. w Ciepielowie - reżyser, scenograf, polonista i aktor.
Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej w Lublinie i PSRTDiM w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie. Od 1991 r. aktor i dyrektor techniczny Sceny Plastycznej KUL, z którą zrealizował kilka spektakli autorskich Leszka Mądzika ( Tchnienie-1992, Kir-1997, Całun-2000, Odchodzi-2003, Bruzda-2006, Tygiel-2008, Dialog-2010, Przejście-2010, Cień-2013). Zagrał w ponad 2000 przedstawień Sceny Plastycznej (oprócz wyżej wymienionych, także w: Zielniku, Wilgoci, Wędrownych, Pętaniu, Wrotach, Szczelinie). Występował na scenach większości krajów europejskich, a także m. in. w Australii, Kanadzie, USA, Meksyku, Brazylii, Peru, Indiach, Egipcie, Iranie, Libanie i Syrii. Uczestniczył w wielu warsztatach teatralnych u boku Leszka Mądzika i przygotowywał liczne wystawy scenograficzne teatru Scena Plastyczna KUL. Od 1995 r. przez kilka lat współpracował z Działem Publicystyki Kulturalnej Polskiego Radia Lublin. Od 2003 r. realizuje coroczne, autorskie spektakle z dziećmi pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Od 2006 r. jest autorem świątecznych instalacji scenograficznych w Kościele Pobrygidkowskim w Lublinie. Od 2010 r. zrealizował w Polsce własne, autorskie spektakle, m.in: „Mały Książę”(2011), „Wołam Cię”(2012), ”Historie lokalne”(2012) i „Głos serca”(2013) – Lublin; „Otwórz”(2014) - Kielce; „Brat naszego Boga”(2014), „Ekosmerfy”(2015), „Pokusy”(2015) i „Okna czasu”(2015) - Tomaszów Mazowiecki; „W klatce”(2015), „Poza światłem”(2016) i „Ecce Homo – obrazy senne Weissa”(2017) - Strzyżów; „Kadry uczuć” (2016) i „Korzenie pamięci”(2016) - Zwoleń; „Dotknąć ciepła” (2016) i „Tele Ktosie” (2018) - Józefów; „Życie motyla” (2016) - Łukowa; „Zostań ze mną” (2016) - Wiśniowa; „Wejście – wyjście” (2016) i „Kamienie miłości Czarnej Damy” (2016) - Janowiec n/Wisłą; „Dziewczynka z zapałkami” (2016) - Lipsko i Lubaczów. Zrealizował także reżyserię światła do spektaklu: ”Znak Kaina” w reż. Jamesa Brennana w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice” i „Wejście Smoka.Trailer” w reż. Daniela Adamczyka w ACK UMCS „Chatka Żaka”(2012). W Muzeum Narodowym w Kielcach zrealizował autorski spektakl pt. „Dziewczynka z obrazu”, inspirowany obrazem Józefa Pankiewicza „Portret dziewczynki w czerwonej sukience” (spektakl dyplomowy PWST we Wrocławiu), a także zaprojektował i wykonał aranżację wystawy scenograficznej o życiu bohaterki z obrazu Józefa Pankiewicza - Józefy Olszewicz ( Muzeum Narodowe w Kielcach , 7 grudnia 2014 – 10 lutego 2015). W ramach V Międzynarodowego Festiwalu Śladami Singera zrealizował w kamieniołomach Józefowa Biłgorajskiego spektakl plenerowy pt. „Eter kwiatów”(2015). W Teatrze Lalek Arlekin w Łodzi wyreżyserował autorski spektakl pt. „Jaki Taki” (2016). W Muzeum Samorządowym w Strzyżowie stworzył teatralizowaną wystawę zatytułowaną „Klimat domu i twórczości Wojciecha Weissa” (2017). W Łodzi, wspólnie z Kamilem Witaszakiem stworzył Teatr Puppetterra (2017). We wrześniu 2020 r. miała miejsce premiera autorskiego monodramu plastycznego pt. „Ecce Weiss”.
----------------------
Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra".
Spektakl jest kontynuacją wspomnianej wystawy z okazji 550-lecia nadania praw miejskich Lesku, a zarazem zwieńczeniem projektu, na który Bieszczadzki Dom Kultury otrzymał dofinansowanie ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu Patriotyzm Jutra.
Przeżyj tę niezwykłą, żywą lekcję historii.
Fakty:
Józef Zwonarz ukrywał przed Niemcami Żydów przez ponad 22 miesiące. Najpierw od grudnia 1942 roku zbiegłych z obozu pracy w Zasławiu k. Sanoka: lekarza Natana Wallaha i jego żonę Jafę Wallah, Wkrótce dołączyli do nich bracia Jafy, Pinek i Milek Manasterowie, a od lata 1944 roku również ich siostra Anna. Józef umieścił ich w wykonanej jamie ziemnej (schronie), usytuowanej pod swoim warsztatem ślusarskim, położonym w centralnej części Leska naprzeciw budynku Gestapo.
W 1967 Józef Zwonarz wraz z żoną Franciszką (1908–1971) zostali odznaczeni medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”. Z uwagi na trwającą wojnę na Bliskim Wschodzie otrzymali to wyróżnienie w 1980 roku w Brukseli. 9 lutego 2010 r. ich syn Romuald odebrał w Rzeszowie w imieniu nieżyjących rodziców Krzyże Komandorskie Orderu Odrodzenia Polski z rąk Marii Kaczyńskiej, małżonki prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
Autor:
Jarosław Figura – ur. 08.09.1968 r. w Ciepielowie - reżyser, scenograf, polonista i aktor.
Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Marii Curie - Skłodowskiej w Lublinie i PSRTDiM w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie. Od 1991 r. aktor i dyrektor techniczny Sceny Plastycznej KUL, z którą zrealizował kilka spektakli autorskich Leszka Mądzika ( Tchnienie-1992, Kir-1997, Całun-2000, Odchodzi-2003, Bruzda-2006, Tygiel-2008, Dialog-2010, Przejście-2010, Cień-2013). Zagrał w ponad 2000 przedstawień Sceny Plastycznej (oprócz wyżej wymienionych, także w: Zielniku, Wilgoci, Wędrownych, Pętaniu, Wrotach, Szczelinie). Występował na scenach większości krajów europejskich, a także m. in. w Australii, Kanadzie, USA, Meksyku, Brazylii, Peru, Indiach, Egipcie, Iranie, Libanie i Syrii. Uczestniczył w wielu warsztatach teatralnych u boku Leszka Mądzika i przygotowywał liczne wystawy scenograficzne teatru Scena Plastyczna KUL. Od 1995 r. przez kilka lat współpracował z Działem Publicystyki Kulturalnej Polskiego Radia Lublin. Od 2003 r. realizuje coroczne, autorskie spektakle z dziećmi pracowników Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Od 2006 r. jest autorem świątecznych instalacji scenograficznych w Kościele Pobrygidkowskim w Lublinie. Od 2010 r. zrealizował w Polsce własne, autorskie spektakle, m.in: „Mały Książę”(2011), „Wołam Cię”(2012), ”Historie lokalne”(2012) i „Głos serca”(2013) – Lublin; „Otwórz”(2014) - Kielce; „Brat naszego Boga”(2014), „Ekosmerfy”(2015), „Pokusy”(2015) i „Okna czasu”(2015) - Tomaszów Mazowiecki; „W klatce”(2015), „Poza światłem”(2016) i „Ecce Homo – obrazy senne Weissa”(2017) - Strzyżów; „Kadry uczuć” (2016) i „Korzenie pamięci”(2016) - Zwoleń; „Dotknąć ciepła” (2016) i „Tele Ktosie” (2018) - Józefów; „Życie motyla” (2016) - Łukowa; „Zostań ze mną” (2016) - Wiśniowa; „Wejście – wyjście” (2016) i „Kamienie miłości Czarnej Damy” (2016) - Janowiec n/Wisłą; „Dziewczynka z zapałkami” (2016) - Lipsko i Lubaczów. Zrealizował także reżyserię światła do spektaklu: ”Znak Kaina” w reż. Jamesa Brennana w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice” i „Wejście Smoka.Trailer” w reż. Daniela Adamczyka w ACK UMCS „Chatka Żaka”(2012). W Muzeum Narodowym w Kielcach zrealizował autorski spektakl pt. „Dziewczynka z obrazu”, inspirowany obrazem Józefa Pankiewicza „Portret dziewczynki w czerwonej sukience” (spektakl dyplomowy PWST we Wrocławiu), a także zaprojektował i wykonał aranżację wystawy scenograficznej o życiu bohaterki z obrazu Józefa Pankiewicza - Józefy Olszewicz ( Muzeum Narodowe w Kielcach , 7 grudnia 2014 – 10 lutego 2015). W ramach V Międzynarodowego Festiwalu Śladami Singera zrealizował w kamieniołomach Józefowa Biłgorajskiego spektakl plenerowy pt. „Eter kwiatów”(2015). W Teatrze Lalek Arlekin w Łodzi wyreżyserował autorski spektakl pt. „Jaki Taki” (2016). W Muzeum Samorządowym w Strzyżowie stworzył teatralizowaną wystawę zatytułowaną „Klimat domu i twórczości Wojciecha Weissa” (2017). W Łodzi, wspólnie z Kamilem Witaszakiem stworzył Teatr Puppetterra (2017). We wrześniu 2020 r. miała miejsce premiera autorskiego monodramu plastycznego pt. „Ecce Weiss”.
----------------------
Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra".